Od czasu, kiedy 22 lata temu postawiono mi diagnozę, muzyka i leki pozostają dwoma z moich najważniejszych narzędzi w walce z Parkinsonem. Nie mogłabym żyć ani bez jednego, ani bez drugiego.
Oczywiście, ja sama nie mogę przepisać ci leków - to zadanie twojego lekarza. Ale mogę ci pokazać, jak z pomocą muzyki ruszać się, gdy nic innego nie działa. W tym artykule przyjrzymy się, jak muzyka może pomóc ci uwolnić i wzmocnić twój chód. Jeśli będziesz dobrze chodzić, świat stanie przed tobą otworem.
Poniżej opisałam prosty trójetapowy proces, który pozwoli ci połączyć ruch z muzyką. Zademonstruję ci, jak od typowego sztywnego parkinsonowskiego szurania przejść do muzycznego marszu, jak rytm i muzyka mogą uporządkować twój chód, a nogi i ciało wprawić w swobodny, równy ruch.
Oglądając kolejne filmiki, pamiętaj, że ruszam się na nich bez leków. Jestem w fazie „off”. Tak wyglądam w najgorszych chwilach. Specjalnie pokazuję się w takim stanie, żeby pokazać ci, jak sama tylko muzyka może odmienić twój sposób poruszania.
Oczywiście, możesz wykorzystywać muzykę również wtedy, gdy jesteś na lekach. Ja też tak robię i uważam to za niezwykle pomocne. Ćwiczenia w czasie najlepszego samopoczucia nie tylko ogromnie poprawiają humor, ale też mentalnie i fizycznie wzmacniają właściwe wzorce ruchu, do których potem łatwiej „sięgnąć” w gorszych chwilach.
Jednak głównym celem tego tekstu jest podpowiedzenie, jak się ruszać i posługiwać muzyką w czasie, kiedy twoja choroba najbardziej cię osacza.
Zaczynajmy.
ETAP 1: ZACZNIJ SIĘ RUSZAĆ
Po prostu idź. Na początku nie próbuj robić niczego szczególnego, ani zmieniać swojego sposobu poruszania. Możesz nawet szurać, po prostu idź naprzód. Popatrz na mnie – jestem bez leków i nie słucham muzyki. Męczę się, pomęcz się razem ze mną.
Chodzenie bez muzyki
ETAP 2: DODAJ RYTM
Dobrze. Dodajemy nowy element – rytm. Prosta rzecz. Niech to będzie zwykły marsz. Niech marszowy rytm niesie cię naprzód. Lewa (prawa), lewa, (prawa), lewa, prawa, lewa. Powtarzaj. Niech rytm uaktywni twój ruch. Pamiętaj, aby stopy szły przodem. Jeśli zaczniesz pochylać tułów, ZATRZYMAJ SIĘ i zacznij od nowa, pamiętając o tym, by to dolna część ciała rozpoczynała ruch.
Chodzenie do rytmu
ETAP 3A: POPATRZ, JAK CHODZĘ Z MUZYKĄ W TLE
Super. Teraz możemy dodać ostatni i najbardziej ekscytujący element – chodzenie w takt piosenki. Możesz sobie sam(a) nucić, ale muzyka puszczona z iPoda albo innego rodzaju przenośnego odtwarzacza mp3 da najlepszy efekt. Jeśli takowego nie masz, to sobie spraw. Muzyka puszczona z iPoda pomaga mi ruszać się w równym stopniu co leki.
Popatrz na poniższy filmik (nadal jestem bez leków) i przekonaj się, jak rytm i piosenka napędzają mój chód. Pamiętaj, by chodzić z jednym uchem odsłoniętym, aby nadal mieć świadomość tego, co dzieje się wokół.
Chodzenie z muzyką w tle
ETAP 3B: WYBIERZ WŁASNY UTWÓR
Teraz, kiedy w pełni rozumiesz, jak duża jest skuteczność chodzenia w rytm muzyki, wybierz utwór dla siebie.
Poniżej przedstawiam listę piosenek o różnych tempach. Znajdziesz tam wolne, średnie i szybkie piosenki. Zacznij chodzić w rytm wolniejszej (ale nie zbyt wolnej, bo będziesz mieć problemy z równowagą). Gdy poczujesz się swobodnie, możesz zwiększyć tempo.
Ostatecznym celem jest poruszanie się w rytm, który jest nieco szybszy niż twój chód. Dzięki temu nie tylko wydłużysz swoje normalne parkinsonowskie kroki, ale też efekt terapeutyczny utrzyma się dłużej w czasie, gdy nie będziesz już słuchać muzyki.
Oto playlisty:
WOLNY CHÓD:
CHÓD ZE ŚREDNIĄ PRĘDKOŚCIĄ
DZIARSKI CHÓD
Możesz oczywiście wybrać sobie inne utwory. Wręcz zachęcam, abyś po paru ćwiczeniach z zaproponowanymi przeze mnie piosenkami, zaczął/ęła korzystać z własnej playlisty (choć rzecz jasna schlebiałoby mi, gdybyś pozostał(a) przy mojej).
Tak czy inaczej, chcę, żebyś z niecierpliwością wyczekiwał(a) chwili włączenia odtwarzacza, a to znaczy, że musisz na nim mieć piosenki, które sprawiają, że masz ochotę tańczyć, ruszać się, biegać. Jeżeli nie znasz tempa piosenki, która ci się podoba, możesz to sprawdzić na stronie songbpm.com. Jeśli chcesz zmienić tempo utworu, który jest zbyt szybki lub zbyt wolny, możesz to zrobić przy pomocy aplikacji „TempoSlowmo”, którą można pobrać za darmo w Apple App Store na iPoda lub na Google na telefon z systemem Android.
Możliwe, że największe trudności w poruszaniu będziesz mieć z samego rana, a może pod koniec dnia, gdy działanie leków wygasa. A może w czasie, kiedy będziesz próbował(a) wtargać do domu zakupy. Zawsze przy takich okazjach zwróć się do najbardziej lojalnego przyjaciela – muzyki. Pomoże ci ona wykonać kroki, które doprowadzą cię tam, dokąd chcesz dotrzeć.
Powodzenia!